Begroting 2024 niet structureel sluitend

Het college presenteert een niet structureel sluitende begroting voor 2024. Doordat de gemeente een miljoen euro minder ontvangt vanuit het rijk dan eerder gepland, ontstaat een groot tekort aan financiële middelen. Ook voor de jaren na 2024 zien de cijfers er niet goed uit. Dat betekent dat er de komende jaren te weinig geld is om te doen wat het gemeentebestuur wil en moet doen. Het college legt een zogenaamde beleidsarme begroting voor aan de raad. 

Uitgeest heeft een begroting van 33 miljoen euro. Ongeveer 75% van dit bedrag besteedt de gemeente aan gemeentelijke regelingen zoals de BUCH (ambtelijke organisatie) en Zaffier (Participatiewet en inburgering). De invloed op dit soort gemeenschappelijke regelingen is kleiner, omdat je samenwerkt met andere gemeenten.  Op de 8 miljoen euro die overblijft, is voor 2024 een structureel tekort van 600.000 euro ontstaan. Voor de jaren 2025 en 2026 zijn de tekorten op dit moment 250.000 euro en 1,8 miljoen euro. 

De grootste oorzaak van de huidige financiële situatie is dat de gemeente fors gekort is in het gemeentefonds. Dit betekent dat de gemeente minder geld krijgt vanuit het rijk. Andere oorzaken zijn flink gestegen kosten de afgelopen jaren. Denk aan inflatie, kosten voor bouwen & onderhoud en een loonstijging voor het personeel. Deze loon- en prijsstijgingen bedragen zo’n 9%.

Uitgeest heeft aan de kant van de inkomsten beperkte mogelijkheden om veel extra geld binnen te halen. Zo zijn er geen parkeerinkomsten en beperkte opbrengsten uit toeristenbelasting. De uitgaven zijn wel hoog, doordat er veel voorzieningen zijn, zoals bijvoorbeeld het Dorpshuis. De kosten hiervoor kunnen over relatief weinig inwoners (Uitgeest is een kleine gemeente) worden verdeeld.

Vanwege de niet structureel sluitende begroting voor 2024 komt Uitgeest onder toezicht van de provincie te staan. Dit heet preventief financieel toezicht. Voor alle beslissingen op het gebied van financiën die niet in de begroting van 2023 staan, is toestemming van het provinciebestuur nodig.

De komende periode werkt het gemeentebestuur aan een herstelplan om de gemeente weer financieel gezond te krijgen. Het college en de gemeenteraad bekijken samen welke ombuigingen en bezuinigingen nodig zijn. Maar ook hoe de inkomsten kunnen worden verhoogd, zonder inwoners te zwaar te belasten.

De financiële situatie is aanleiding voor de gemeenteraad en het college om een bestuurskrachtonderzoek te laten uitvoeren. Dit onderzoek is om te bepalen hoe de toekomst van Uitgeest eruit moet zien, met het oog op verschillende uitdagingen zoals de financiën, woningbouw, energietransitie en het sociaal domein. Een werkgroep van de gemeenteraad is samen met het college bezig om dit onderzoek vorm te geven.